SİGORTA VE TAHKİM HUKUKU

Sigorta ve Tahkim Hukuku, sigorta sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıkları çözmek için alternatif bir çözüm yöntemi olan tahkim mekanizmasını düzenleyen hukuk dalıdır. Türkiye’de Sigortacılık Kanunu ve Sigorta Tahkim Komisyonu Yönetmeliği, bu konuyla ilgili temel yasal düzenlemeleri içerir.

Sigorta Hukuku Nedir?

Sigorta Hukuku, sigortacılık faaliyetlerini ve taraflar arasındaki ilişkileri düzenler. Sigorta, sigortalının malvarlığı, hayatı veya sağlığı ile ilgili risklere karşı ekonomik güvence sağlamayı amaçlayan bir sözleşmedir.

Sigorta Hukuku’nun Temel Unsurları:

1. Sigorta Sözleşmesi:

   • Sigortalı ile sigortacı arasında yapılır.

   • Sigortalı, belirli bir prim ödeyerek sigortacıdan riskin gerçekleşmesi durumunda tazminat ödemesini talep eder.

2. Sigorta Türleri:

   • Zorunlu Sigortalar:

     • Trafik sigortası, DASK (Deprem Sigortası) gibi sigortalar kanunen zorunludur.

   • İhtiyari Sigortalar:

     • Hayat sigortası, kasko, sağlık sigortası gibi isteğe bağlı sigortalardır.

3. Tarafların Hak ve Yükümlülükleri:

   • Sigortalının Hakları:

     • Poliçe şartlarına uygun olarak tazminat talep etme.

   • Sigortacının Hakları:

     • Sigorta primini talep etme.

     • Yanıltıcı beyan durumunda sigorta tazminatını ödememe.

4. Sigorta Genel Şartları:

   • Sigorta sözleşmelerine uygulanacak standart koşullardır.

   • Tüm sigorta poliçeleri, bu genel şartlara uygun olmak zorundadır.

Tahkim Hukuku Nedir?

Tahkim Hukuku, tarafların yargı yoluna gitmeden, aralarındaki uyuşmazlığı bağımsız bir hakem heyeti tarafından çözmelerine olanak tanır. Sigorta Tahkimi, özellikle sigorta sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklarda hızlı, ekonomik ve etkin bir çözüm sunar.

Sigorta Tahkim Hukuku’nun Özellikleri:

1. Sigorta Tahkim Komisyonu:

   • Türkiye’de sigortacılık alanında tahkim mekanizmasını düzenleyen kurumdur.

   • 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu kapsamında faaliyet gösterir.

2. Tahkim Süreci:

   • Sigorta şirketiyle uyuşmazlık yaşayan sigortalı, Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurabilir.

   • Komisyon, başvuruyu inceleyerek bir hakem veya hakem heyeti atar.

   • Hakemler, sigorta uzmanlarından oluşur.

3. Tahkime Başvuru Şartları:

   • Uyuşmazlığın öncelikle sigorta şirketine yazılı olarak bildirilmesi gerekir.

   • Sigorta şirketinin başvuruyu reddetmesi veya 15 gün içinde cevap vermemesi durumunda tahkime başvurulabilir.

   • Başvurular, uyuşmazlık miktarına göre belirlenen başvuru ücretleri ödenerek yapılır.

4. Tahkim Kararlarının Bağlayıcılığı:

   • Tahkim kararları, mahkeme kararı niteliğindedir.

   • 5.000 TL’nin altındaki tahkim kararları kesin olup, bu kararlara karşı itiraz edilemez.

   • 5.000 TL üzerindeki kararlara itirazlar, bölge adliye mahkemelerine yapılabilir.

Sigorta ve Tahkim Hukuku’nun Avantajları:

1. Hızlı Çözüm:

   • Tahkim, mahkemelere kıyasla çok daha hızlı bir süreçtir.

2. Düşük Maliyet:

   • Mahkeme masraflarına kıyasla tahkim süreci daha ekonomiktir.

3. Uzman Hakemler:

   • Uyuşmazlıklar, sigorta konusunda uzman kişiler tarafından çözülür.

4. Mahkeme Yükünü Azaltır:

   • Tahkim sayesinde mahkemelerdeki sigorta uyuşmazlıkları azalır.

Sigorta ve Tahkim Hukuku Kapsamında Ele Alınan Uyuşmazlıklar:

1. Trafik Sigortası Tazminatları:

   • Trafik kazalarında sigorta şirketlerinin tazminat ödememesi ya da eksik ödeme yapması durumunda tahkim devreye girer.

2. Kasko Sigortası Uyuşmazlıkları:

   • Hasar ödemelerinde uyuşmazlık durumunda çözüm aranır.

3. Hayat ve Sağlık Sigortaları:

   • Poliçe şartlarına uygun olmayan uygulamalar tahkim yoluyla çözülür.